Mardin’in Savur ilçesinde, orta gelirli bir çiftçi ailesinin sekiz çocuðundan yedincisi olarak dünyaya geldi. Anne-babasýnýn okuma yazma bilmediðini söyleyen Sancar "Ancak eðitimin önemini biliyorlardý ve çocuklarýnýn tümünün eðitim almasý için ellerinden geleni yaptýlar" diyor. Ýlk eðitimini Mardin’de tamamladý. Ýyi bir öðrenci olmasýnýn yanýsýra lise futbol takýmýnda kalecilik de yaptý ve Genç Milli Futbol takýmý denemelerine çaðrýldý.

 

        1963’te girdiði Ýstanbul Týp Fakültesi’ni 1969’da bitirdikten sonra Savur’da iki yýl saðlýk ocaðýnda hekimlik yaptý. Daha sonra Dallas’a giderek Dallas Texas Üniversitesinde Moleküler Biyoloji dalýnda doktora yaptý. Yale Üniversitesi’nde DNA onarýmý dalýnda doçentlik tezini tamamladý. Daha sonra DNA onarýmý, hücre dizilimi, kanser tedavisi ve biyolojik saat üzerinde çalýþmalarýný sürdürdü. 415 bilimsel makale ve 33 kitap yayýnladý.

 

        Kendisi gibi biyokimya profesörü ve öðretim üyesi olan Gwen Boles Sancar ile evlidir. Eþiyle birlikte ABD’de okuyan Türk öðrencilerine yardým etmek ve Türkiye-Amerikan iliþkilerini geliþtirmek amacýyla Aziz&Gwen Sancar Vakfý’ný kurmuþtur. Vakfýn ABD’nin Kuzey Carolina eyaletinde "Carolina Türk Evi" isimli bir öðrenci misafirhanesi de bulunmaktadýr.

 

ABD Ulusal Bilim Vakfý (National Science Foundation) Genç Araþtýrmacý Ödülü (1984)
Amerikan Fotobiyoloji Derneði (American Society for Photobiology) Ödülü (1990)
ABD Ulusal Saðlýk Enstitüsü (National Institutes of Health) Ödülü (1995)
TÜBÝTAK Ödülü (1997)
ABD Fen ve Sosyal Bilimler Akademisi (American Academy of Arts and Sciences) Ödülü (2004)
ABD Ulusal Bilimler Akademisi üyesi (2005)
TÜBA (Türkiye Bilimler Akademisi) Ödülü (2006)
Vehbi Koç Ödülü (2007)
7 Ekim 2015’te Nobel Kimya Ödülü